Prawdziwy koneser kawy docenia intensywny smak mocno palonego espresso. I choć pierwsze spotkanie z tą niewielką porcją małej czarnej może wzbudzić wątpliwości, naprawdę warto przekonać się do płynącej z niej magii. Czy musi zawsze smakować tak samo? Jak przygotować je w domu? I jak znaleźć espresso idealne dla siebie?
Czym jest espresso?
Espresso to jedna z najstarszych i najpopularniejszych metod przygotowania kawy. Polega ona na przepuszczeniu niewielkiej ilości wody pod ciśnieniem przez świeżo i drobno zmielone ziarna. Cechuje się niewielką ilością kofeiny wynikającą z krótkiego czasu ekstrakcji. Ma intensywny aromat i charakterystyczną piankę na wierzchu, którą nazywamy cremą. Zaparza się ją najczęściej w ekspresie ciśnieniowym. Ten rodzaj kawy stanowi idealną bazę pod różnorodne napoje kawowe, takie jak latte czy cappuccino.
Skąd wzięła ciśnieniowa metoda zaparzania kawy?
Historia espresso to zbiór ciekawych informacji dla prawdziwych koneserów kawy. Na początku XIXw. we Włoszech Luigi Bezzera stworzył pierwszy na świecie ekspres ciśnieniowy do kawy. Prototyp był oparty na działaniu pary i wody - a jak wiemy, zbyt wysoka temperatura zmienia smak kawy na gorszy. Stąd też Bezzera postanowił odsprzedać swój patent komuś, kto będzie w stanie udoskonalić urządzenie. Jego następca, Pavoni, ulepszył sprzęt i rozpowszechnił jego istnienie, ale w dalszym ciągu nie rozwiązał problemu pary wpływającej na smak naparu. W połowie XIXw. Giovani Achille Gaggia ostatecznie zmienił system podgrzewania, dzięki czemu woda miała idealną temperaturę, zaś napar nie tracił bogatego aromatu i zachowywał swój wyjątkowy smak.
Co ciekawe, po dziś dzień możesz zakupić ekspres do kawy pochodzący od wyżej wymienionych producentów.
Jak zrobić espresso?
Do wykonania potrzebujesz ekspresu do kawy i świeżo palonych ziaren, które zapewnią intensywny smak i aromat kawy. Jedna porcja to około 7g ziaren. Trzeba zmielić je drobno w dobrym młynku żarnowym, bezpośrednio przed rozpoczęciem procesu parzenia. Aby przygotować klasyczną małą czarną, należy użyć 14 ml wody o temperaturze około 90°C i przepuścić ją pod ciśnieniem 9 bar. Czas ekstrakcji powinien wynosić 25-30 sekund, dzięki czemu kawa zachowa łagodny aromat, zaś espresso dostarczy umiarkowanej ilości kofeiny. Kawę podaje się najczęściej w filiżankach o całkowitej pojemności 70ml.
Rodzaje espresso
Jak każda kawa, espresso dzieli się na kilka rodzajów w zależności od sposobu przygotowania. Wyróżniamy następujące rodzaje:
● klasyczne - do jego przygotowania stosuje się 7g kawy i 14ml wody,
● doppio - to tak zwane podwójne espresso, do jego przygotowania stosuje się podwójną porcję kawy, czyli 14g i podobnie zwiększoną ilość wody, czyli 28ml,
● ristretto - to zaparzona kawa mniejsza od espresso, zawiera bowiem dwa razy mniej wody, niż wersja klasyczna, co daje nam około 10-20 ml kawy z przeciętnej porcji ziaren - taki napar jest szczególnie intensywny i gorzki w smaku, dlatego nie nadaje się dla osób ceniących łagodny smak i aromat kawy,
● lungo - ta kawa, w przeciwieństwie do ristretto, zawiera dwa razy więcej wody, czyli z jednej porcji ziaren otrzymujemy 50ml naparu - to doskonałe rozwiązanie dla wielbicieli delikatnego aromatu.
Pyszna kawa espresso na kilka sposobów
Poza różnymi sposobami przyrządzenia espresso, wyróżnia się też kilka rodzajów podania. Takie espresso dzielimy na:
● klasyczne - typowe podane w małej filiżance,
● coretto - to klasyczne podane z niewielką ilością alkoholu,
● romano - to klasyczne podane z plasterkiem owoców cytrusowych, najczęściej cytryny lub pomarańczy,
● espresso i mleko - przygotowane espresso stanowi doskonałą bazę do pozostałych kaw mlecznych, stąd też na jego podstawie tworzy się inne rodzaje kaw, takie jak: latte, macchiato, latte macchiato, cappuccino, moccha breve czy marochino. Do większości trzeba użyć w odpowiednich proporcjach spienionego mleka
● espresso i woda - to dość częsty sposób podawania espresso - do porcji ulubionej kawy podaje się szklankę wody, którą należy przepłukać kubki smakowe przed każdym kolejnym łykiem kawy, co pozwala wyciągnąć kawoszom jak najwięcej aromatu z takiego naparu,
● espresso i tonic - ta kawa to doskonałe rozwiązanie na upalne dni, zaś do jej przygotowania zazwyczaj stosuje się podwójne espresso, tonic oraz lód, opcjonalnie można też do niej dodać plasterek cytryny.
Jak zrobić espresso bez ekspresu do kawy?
Czy można zrobić espresso domowymi sposobami? Jakich metod użyć, by uzyskać smak najbardziej zbliżony do klasycznego z ekspresu do kawy? Nie każdy może sobie pozwolić na zakup profesjonalnego sprzętu do parzenia małej czarnej. Istnieją tańsze opcje, które pozwolą przygotować napar zbliżony do espresso w domu. Dwie najpopularniejsze opcje to kawiarka oraz Aeropress. W obu przypadkach wystarczy użyć określonej ilości świeżo zmielonych ziaren oraz odmierzyć ilość wody potrzebną do zaparzenia espresso. Oczywiście niezbędny jest młynek do kawy.
Warto pamiętać, że w przypadku manualnych metod parzenia kawy prawdopodobnie będziemy potrzebować wprawy w przygotowaniu wersji idealnej. Jeśli zdecydujesz się na kawiarkę, pamiętaj o odpowiedniej grubości zmielonych ziaren oraz ustawieniach mocy palnika. Temperatura pełni kluczową rolę w procesie parzenia kawy. Wybierając Aeropress, pamiętaj o tym, że smak będzie zależeć od prędkości przeciskania kawy z cylindra do filiżanki. Metodą prób i błędów z pewnością uda Ci się wreszcie otrzymać idealne espresso bez ekspresu do kawy!
Po czym poznać dobrze zaparzone espresso?
Co może być przyczyną złego smaku espresso? W procesie przygotowania małej czarnej musisz zwrócić szczególną uwagę na odpowiednią grubość zmielenia ziaren kawy. Jeśli ziarna zostaną zmielone zbyt grubo, od razu zobaczysz, że napój ma blady kolor, a pianka utrzymuje się nisko i jest jej mało. Jeżeli zmielisz ziarna zbyt drobno, napar będzie przesycony, zaś zarówno body, jak i pianka będą zbyt ciemne - taka kawa będzie charakteryzować się bardziej gorzkim, przepalonym smakiem. Dlatego najważniejszym elementem jest młynek do kawy, który pozwoli na równomierny przemiał kawy. Po czym więc poznać dobrze zaparzoną małą czarną? Kwintesencją idealnego espresso jest crema na powierzchni naparu. Musi być gęsta, zwarta i mieć orzechowy kolor. Aby uzyskać idealną piankę, koniecznie zmiel ziarna bezpośrednio przed parzeniem i pilnuj grubości mielenia. Nie zapomnij przepłukać kubków smakowych przed skosztowaniem
Jaką kawę wybrać?
Skoro znasz już cały proces powstawania klasycznej małej czarnej, pozostało najważniejsze pytanie: jaką kawę wybrać do espresso? Przede wszystkim bierz pod uwagę tylko wysokiej jakości świeżo paloną kawę ziarnistą. Warto również zwrócić uwagę na proces palenia - kawy espresso z natury jest intensywne w smaku, dlatego najlepiej prezentuje się wykonane z mocno palonych ziaren, które podkreślą naturę tego rodzaju naparu.
Jeśli chodzi o gatunek kawy, wybór musisz dopasować do własnych preferencji. Jeżeli lubisz łagodny smak, a od napoju oczekujesz bogactwa aromatów, a nie bomby energetycznej, zdecyduj się na Arabicę. Jeżeli natomiast uwielbiasz intensywny smak i potrzebujesz porannej dawki pobudzenia, wypróbuj mieszankę Arabici i Robusty. Kofeina zawarta w Robuście zapewni Ci energię na kolejnych kilka godzin.
Domowe espresso możesz przyrządzić na wiele sposobów. Nic nie stoi na przeszkodzie, by spróbować różnych metod przygotowania i podania, aż do momentu uzyskania naparu idealnego dla siebie. Baw się tym, eksperymentuj i spersonalizuj ulubione espresso!
Sprawdz inne nasze artykuły:
Zielona kawa - to musisz o niej wiedzieć
