O espresso słyszał właściwie każdy. Większości kojarzy się z małą porcją intensywnej, czarnej kawy. A czy wiesz, czym jest kawa przelewowa?
W Polsce jest lekkie zamieszanie nazwami i tak jak w angielskim jest rozdzielenie pomiędzy kawę przelewową i kawę z dripa, tak w Polsce raczej wszyscy to mieszają.
W kawiarniach zazwyczaj jest to rozróżnione i często kawę z przelewu oferują z ekspresu przelewowego, natomiast jeżeli chcesz kawę z dripa czy Chemexa, to jest to wyszczególnione w cenniku. W sumie na odwrót nazewnictwo jest w języku angielskim. Drip coffee maker to ekspres przelewowy a wszelkiego rodzaju dripery do kawy to pour over.
Mniejsza o to. Czasem tak jest, że nazewnictwo w różnych rejonach inaczej się przyjmuje. Dlatego też przyjmę, że kawa przelewowa będzie dotyczyć i ekspresów przelewowych i urządzeń do alternatywnego parzenia. Tak czy owak, zobaczysz, że te metody są bardzo ze sobą powiązane i różnią się niuansami.
Co to jest kawa przelewowa?
Zaparzanie kawy metodą przelewową polega na tym, że do filtra wsypuje się kawę zmieloną na odpowiednią grubość i zalewa sie ją gorącą wodą. Następnie grawitacja przejmuje kontrolę i odprowadza wodę przez fusy, na dno stożka i następnie do kubka lub karafki.
Kawę przelewową możemy zrobić w ekspresie przelewowym, za pomocą drippera, Chemexa, Clever Dripper lub wielu innych urządzeń manualnych.
Kawa z ekspresu przelewowego.
Możliwe, że masz w domu elektryczny ekspres do kawy przelewowej. Jeżeli nie to takie ekspresy są tanie szybki i proste w użyciu. Zazwyczaj procedura zrobienia w nich kawy jest taka sama dla każdego ekspresu przelewowego.
Jak zrobić kawę w ekspresie przelewowym?
Do zrobienia kawy najlepsza będzie kawa średnio lub jasno palona. Stosuj kawę świeżo paloną i zmiel ją grubiej przed wsypaniem do filtra. Zobacz nasze kawy do ekspresu przelewowego. Stosuj zasadę 6 gramów kawy na 100 mililitrów wody. Oczywiście te proporcje możesz regulować.
- Nalej do zbiornika wody.
- Załóż filtr na miejsce.
- Dodaj swoją ulubioną kawę – najlepiej świeżo paloną.
- Włącz ekspres.
- Poczekaj, aż kawa zgromadzi się w dzbanku.
W automatycznym ekspresie do kawy proces parzenia wygląda tak:
- W ekspresie zamontowany jest filtr pełen mielonej kawy.
- Zbiornik na wodę jest napełniony wodą.
- Grzałka podgrzewa wodę, wypychając ją do góry.
- Woda spływa do prysznica i kapie na filtr pełen mielonej kawy.
- Przez zmieloną kawę woda grawitacyjnie przelatuje przez filtr.
- Zaparzona kawa wypływa z kosza do dzbanka.
Kawa z dripa
Robienie kawy przelewowej z dripa, jest bardzo podobne do robienia kawy w ekspresie przelewowym. Także polega na tym, że zmieloną kawę wsypuje się do filtra umieszczonego w stożku szklanym lub plastikowym i następnie kawę polew się gorącą wodą. Napar przechodzący przez kawę i filtr ląduje w kubku.
Metoda przelewowa z dripa pozwala kontrolować temperaturę wody, prędkość, z jaką spływa ona do kawy oraz czas jej parzenia. Miłośnicy kawy preferują tę metodę, ponieważ pozwala im kontrolować smak, konsystencję, temperaturę i moc naparu.
Jak zrobić kawę z dripa
- Podgrzej wodę do żądanej temperatury — większość ludzi korzysta z czajnika na gęsiej szyi, ponieważ pomaga to kontrolować przepływ wody.
- Umieść filtr i kawę mieloną w filtrze – używaj pomielonej kawy ze świeżo palonych ziaren.
- Dodaj tyle gorącej wody, aby zmoczyć całą kawę.
- Przerwij nalewanie i odczekaj około 30 sekund.
- Kontynuuj nalewanie wody w powolnym i stałym tempie.
- Zatrzymaj się, gdy przygotujesz żądaną ilość kawy.
Dzięki tej metodzie użytkownik kontroluje niemal każdą część procesu, a każda zmienna ma zauważalny wpływ na rodzaj, smak i konsystencję powstałej kawy. Aby kontrolować kawę z dripa, musisz zrozumieć, jak każdy element wpływa na smak kawy.
Proporcje: Użyj więcej kawy, aby uzyskań pełniejszy smak. Użyj mniej kawy, aby złagodzić smak. Używaj wagi, żeby kontrolować stosunek wagi kawy do wody. Na oko tego nie zrobisz.
Ilość: Reguluj ilość wody. Jednak tu też musisz używać wagi. Za dużo wody może spowodować totalną zmianę smaku kawy. Kawa może być mocno rozwodniona i nie uzyskasz pełni smaku.
Temperatura wody: Monitoruj temperaturę wody. Najlepiej za pomocą wbudowanego termometru w czajnik. Temperatura parzenia może się wąchać od 85ºC - 95ºC.
Szybkość nalewania i czas parzenia: Staraj się utrzymywać stałą małą prędkość nalewania. Szybkie nalewanie to kawa będzie miała z krótki kontakt z fusami. Przez to będzie miała słabszy smak. Jeśli będzie zbyt wolne, kawa może stać się zbyt mocna i gorzka. Używaj czajnika z gęsią szyją, aby lepiej kontrolować nalewanie.
Ponieważ proces ten jest całkowicie ręczny, możesz kontrolować prawie każdą czynność. Chcesz pełniejszy smak, to pozwól kawie pozostać dłużej w filtrze, jeżeli kawa jest za intensywna, zmień proporcję wody do kawy. Jeśli chcesz, aby napój był cieplejszy, możesz zacząć od wyższej temperatury wody. Prawie każdy krok można dostosować, dzięki czemu możesz dostosować każdą filiżankę do swoich upodobań.
Ta metoda pozwala na więcej, jednak też możesz zrobić więcej błędów. Dużo trudniej jest powtórzyć taki sam napar. Oczywiście można to zrobić, trzymając się sztywnych reguł co do ilości kawy do wody, temperatury oraz szybkości zaparzania.
Kawa z dripa vs kawa z ekspresu przelewowego
Kawa z ekspresu jest szybka i powtarzalna. Wystarczy, że wsypiesz zmieloną kawę i dolejesz wody. Potem możesz sobie ułożyć pasjansa. Zrobisz też dużo kawy w krótkim czasie.
Możesz co najwyżej kontrolować stosunek zmielonej kawy do wody i ilość kawy, ale nic więcej. Nie możesz kontrolować takich aspektów jak prędkość nalewania, temperatura wody czy czas parzenia.
W kawie z dripa to ty nalewasz wodę, kontrolujesz przepływ, temperaturę, zmieniasz rodzaj filtru, mielisz na różną grubość kawę. Jest to całkowicie manualny proces, który wymaga od ciebie zaangażowania.
Czy kawa z dripa jest lepsza od kawy z ekspresu przelewowego?
Odpowiedz brzmi TAK. Patrząc na dwie metody, wydaje się, że kawa z dripa jest wymagająca i angażująca. Trzeba przestrzegać standardów, używać wagi, termometru itp. jednak co przemawia za tą metodą:
Smak kawy
Parzenie kawy z dripa zazwyczaj trwa dłużej, tym samym smak jest bardziej żywy. dzieje się tak dlatego, że woda wyciąga z kawy więcej olejków i aromatów. Chociaż kawa przelewowa z ekspresu może być inna w smaku, to jednak może być pyszna.
Kontrola zaparzani kawy
Dzięki kontroli przepływu, temperatury, czasu trwania parzenia, możesz dostosować smak kawy do swoich upodobań. Po smaku poznacz czy kawa dobrze się zaparzyła, czy też nie. Dzięki możliwościom regulacji i kontroli możesz to zmienić. W ekspresie tego nie zrobisz.
Sprzęt do zaparzania
Do zrobienia kawy przelewowej z ekspresu musisz mieć ekspres. Oczywiście urządzenia te są dość tanie, jednak lepszej jakości ekspresy mogą kosztować dużo więcej. Za ceną przemawia wytrzymałość ekspresu oraz stabilność temperatury wody do zaparzania. Tańsze ekspresy nie za dobrze radzą sobie z utrzymaniem stałej temperatury.
Jednakże w przypadku kawy z dripa istnieje kilka opcji do wyboru. Kawę z dripa można zrobić za pomocą Chemexa, Hario V60, czy produktami innych firm.
Filiżanka kawy, której kawa została zrobiona z dripa, będzie oferowała większą złożoność w smaku.
Kawa przelewowa vs kawa Americano
Kawa Americano wywodzi się z Europy z czasów II wojny światowej, gdzie amerykańscy żołnierze chcieli kawy przypominającej im ich kawę z ekspresu przelewowego. Tm samym żołnierze łączyli espresso z wodą, aby złagodzić mocny napar espresso.
Americano to mieszanka espresso i gorącej wody, a proporcje ostatecznie zależą od upodobań pijącego.
Pierwotnie Americano smakowano inaczej, dlatego że ekspres z tłokiem, który wynalazł Achille Gaggia powstał po wojnie w 1947 roku. Na pewno nie miało charakterystycznej creamy.
Jednak dziś Americano to espresso wymieszane z gorącą wodą. Tym samym dziedziczy smak espresso. W porównaniu do kawy przelewowej będzie bardziej intensywne i pełniejsze w smaku. Kawa Americoano ma więcej rozpuszczonych substancji stałych, jednak będzie zawierać mniej kofeiny niż kawa przelewowa.
Kawa przelewowa vs French Press
French Press różni się zarówno sposobem przygotowania, jak i smakiem. Każdy, kto smakował kawę francuską, wie, że jest ona bogatsza i pełniejsza niż kawa z ekspresu. Wynika to z braku papierowego filtra do kawy, który wychwytuje aromatyczne olejki z mielonej kawy podczas parzenia.
Dodatkowo prasy francuskie ułatwiają bardziej równomierną ekstrakcję, ponieważ całe fusy podczas parzenia są zanurzone w wodzie.
Kawa przelewowa vs Espresso
Kawa przygotowana w ekspresie będzie bardziej intensywna w smaku, zaś aromaty będą bardziej wyczuwalne. Wszystko za sprawą dużego ciśnienia, któremu poddaje się napar. Kawa w ekspresie zaparza się szybko (1-2 minuty), natomiast przygotowanie jej metodą przelewową zajmuje więcej czasu (około 5 minut). Woda przelewana jest powoli, co sprawia, że równie wolno uwalniają się aromaty z ziaren do naparu. Kawa filtrowana jest więc łagodniejsza i subtelna w smaku. Ma natomiast dużo więcej kofeiny.
